
Sześć miliardów ton na sekundę: uczeni odkryli wyjątkowo żarłoczną planetę swobodną
wczoraj, 10:09Planety swobodne to obiekty niezwiązane z żadną gwiazdą. W przeciwieństwie do planet w Układzie Słonecznym, nie krążą wokół gwiazdy, a przemieszczają się swobodnie przez Drogę Mleczną. Zespół europejskich i amerykańskich astronomów, korzystając z Very Large Telescope Europejskeigo Obserwatorium Południowego zauważył planetę swobodną, która pochłania pył i gaz z otoczenia w tempie 6 miliardów ton na sekundę. To największe tempo przybierania na wadze dla jakiejkolwiek znanej planety.

Świetnie zachowany dolmen sprzed 5000 lat odkryty w Andaluzji
29 września 2025, 07:23Podczas czwartego sezonu badawczego prowadzonego na stanowisku La Lentejuela w pobliżu miejscowości Teba w Andaluzji, archeolodzy z Uniwersytetu w Kadyksie (Universidad de Cádiz) odkryli dolmen sprzed co najmniej 5000 lat. Zabytek o długości 13 metrów zachował się w świetnym stanie, dzięki czemu będziemy mogli lepiej poznać zwyczaje pogrzebowe oraz sieci handlowe istniejące w III tysiącleciu przed Chrystusem na południu Półwyspu Iberyjskiego.

Supermasywna czarna dziura we wczesnym wszechświecie szybko przybiera na wadze
26 września 2025, 15:12W dobie niezmiennie ciekawych odkryć, szczególnie związanych z JWST, wracamy do fundamentalnych pytań dotyczących początków Wszechświata. W odległości 12,8 miliardów lat świetlnych od Ziemi znajduje się czarna dziura o masie około miliarda mas Słońca. Powstała zatem w czasie krótszym niż miliard lat po Wielkim Wybuchu. Dziurę odkryto przed dwoma laty, a dzięki teleskopowi Chandra wiemy, że zasila ona kwazar RACS J0320-35. Chandra pozwolił też stwierdzić, że czarna dziura rośnie w rekordowo szybkim tempie.

Niezwykły Krzyż Einsteina z 5. obrazem tego samego obiektu
18 września 2025, 12:00Nietypowy obraz Krzyża Einsteina, z piątym źródłem światła w środku, zaskoczył naukowców. Jako pierwszy niezwykłe zjawisko zauważył astronom Pierre Cox, dyrektor ds. badań we Francuskim Narodowym Centrum Badań Naukowych. Analizując dane z położonego we francuskich Alpach radioteleskopów Northern Extended Millimeter Array (NOEMA), stwierdził, że występują w nich anomalie. Wyglądało to jak Krzyż, ale w środku był obiekt. Wiedziałem, że nigdy czego takiego nie widziałem, wspomina uczony.

Tajemnicze czerwone kropki w kosmosie to „gwiazdy czarnych dziur”?
16 września 2025, 07:44Niedługo po tym, jak Teleskop Jamesa Webba rozpoczął pracę, naukowcy zauważyli na przesłanych przez niego zdjęciach coś niezwykłego – niewielkie czerwone kropki. Niezwykłe obiekty były wyraźne i było ich całkiem sporo. Od razu stało się jasne, że Webb zauważył coś, czego nie widział Hubble. Kolejne spływające dane pokazały, że obiekty są kompaktowe i znajdują się w odległości 12 miliardów lat świetlnych. A analizy widma światła nie pasowały do żadnych znanych nam obiektów. Astronomowie musieli więc szukać poza standardowymi wyjaśnieniami.

Potwierdzono twierdzenie Hawkinga o powierzchni czarnych dziur. Polacy wśród odkrywców
12 września 2025, 09:14Przed 10 laty 14 września 2015 roku interferometr LIGO zarejestrował pierwsze fale grawitacyjne wykryte przez człowieka (o ich odkryciu poinformowano 11 lutego 2016 roku). Ludzkość zyskała 3. sposób badania kosmosu, po falach elektromagnetycznych i promieniowaniu kosmicznym. Tym razem zaobserwowaliśmy zaginanie czasoprzestrzeni. Obecnie LIGO rutynowo wykrywa fale grawitacyjne. We współpracy z Virgo (Włochy) i KAGRA (Japonia) tworzy sieć LVK, która średnio co trzy dni rejestruje fale pochodzące z połączenia czarnych dziur. Teraz naukowcy z LVK zdobyli drugi w historii, i jednocześnie najdokładniejszy, dowód obserwacyjny, na prawdziwość teorii o powierzchni czarnych dziur Stephena Hawkinga.

Zagadka stabilności piwnej piany rozwiązana. To postęp w wielu dziedzinach nauki
1 września 2025, 15:48Piękna stabilna piana to jeden z elementów piwa, którego poszukują miłośnicy tego napoju. Niestety, często spotyka ich zawód. Tworząca się podczas nalewania pianka błyskawicznie znika, zanim zdążymy wziąć pierwszy łyk. Są jednak rodzaje piwa, szczególnie piwa belgijskie, na których pianka jest wyjątkowo stabilna. Naukowcy z Politechniki Federalnej w Zurychu, pracujący pod kierunkiem profesora Jana Vermanta, odkryli właśnie sekret długotrwałego utrzymywania się piany na piwie. Poznanie tej tajemnicy zajęło 7 długich lat badań.

CHIME zarejestrował najjaśniejszy szybki rozbłysk radiowy
27 sierpnia 2025, 08:50Szybkie rozbłyski radiowe (FRB) wciąż stanowią zagadkę. Astronomowie ciągle nie wiedzą, co jest ich źródłem, jak powstają, często nie potrafią też określić położenia źródła. Niedawno dzięki rozbudowanemu Canadian Hydrogen Intensity Mapping Experiment (CHIME) zarejestrowano najjaśniejszy z FRB i dokładnie określono jego położenie. To zaś może się przyczynić do rozwiązania zagadki rozbłysków.

Afrykańskie dziedzictwo genetyczne na anglosaskich cmentarzach z VII wieku
14 sierpnia 2025, 09:43W VII wieku na dwóch różnych cmentarzach na południu Wielkiej Brytanii pochowano dwie niespokrewnione ze sobą osoby, których przodkowie pochodzili z Afryki Subsaharyjskiej. Obie zostały pochowane tak jak wszyscy inni zmarli, co dowodzi, że osoby te nie były niewolnikami, a równorzędnymi członkami swoich społeczności. Jedną ze wspomnianych osób jest dziewczynka w wieku 11-13 lat, która spoczęła na cmentarzu w Updown w Kent. Drugą młody mężczyzna w wieku 17–25 lat pochowany w Worth Matravers.

Hubble zbadał gościa spoza Układu Słonecznego. 3I/ATLAS to najszybszy obiekt w swej klasie
9 sierpnia 2025, 09:11Astronomowie z NASA przeprowadzili szczegółowe obserwacje międzygwiezdnej komety 3I/ATLAS – trzeciego znanego obiektu tego typu, który odwiedził Układ Słoneczny. Wykorzystano do tego Kosmiczny Teleskop Hubble’a oraz obserwatorium Neil Gehrels Swift. Celem było określenie rozmiaru jądra, charakteru aktywności i składu chemicznego tego niezwykle rzadkiego gościa spoza naszego systemu planetarnego.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …